Hơn 67% Vải May Mặc Việt Nam Nhập Khẩu Từ Trung Quốc: Cơ Hội và Thách Thức
Trong 9 tháng đầu năm 2024, Việt Nam tiếp tục phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc trong việc nhập khẩu vải may mặc, với tỷ lệ lên tới hơn 67% tổng kim ngạch nhập khẩu. Theo báo cáo sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, giá trị nhập khẩu vải các loại vào Việt Nam trong thời gian này đạt gần 10,95 tỷ USD, tăng 14,3% so với cùng kỳ năm 2023.
Riêng trong tháng 9/2024, Việt Nam đã nhập khẩu vải với giá trị vượt trên 1,25 tỷ USD, tăng nhẹ 1,2% so với tháng trước và tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, thị trường Trung Quốc chiếm tới hơn 67% trong tổng giá trị nhập khẩu, với giá trị nhập khẩu từ nước này trong tháng 9/2024 đạt hơn 802 triệu USD, dù giảm 4,1% so với tháng 8 nhưng vẫn tăng 10,8% so với tháng 9/2023. Tổng giá trị nhập khẩu từ Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm 2024 đã lên tới 7,33 tỷ USD, tăng 20,4% so với cùng kỳ năm 2023.
Ngoài Trung Quốc, Đài Loan cũng là một thị trường lớn cung cấp vải cho Việt Nam, với kim ngạch đạt gần 1,14 tỷ USD, chiếm 10,4% tổng kim ngạch nhập khẩu. Đặc biệt, tháng 9/2024 ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với 152,66 triệu USD, tăng 9,6% so với tháng trước và 20,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, nhập khẩu từ Hàn Quốc cũng có sự tăng trưởng nhưng không đáng kể, với giá trị đạt hơn 113 triệu USD trong tháng 9/2024, chỉ tăng 1,4% so với tháng trước và 2,1% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, tính chung cả 9 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu từ Hàn Quốc giảm nhẹ 0,5%, đạt 1,11 tỷ USD, chiếm 10,2% tổng kim ngạch. Đối với thị trường Nhật Bản, kim ngạch nhập khẩu vải giảm 4,1%, đạt 478,97 triệu USD, chiếm 4,4% tổng kim ngạch.
Nhìn chung, kim ngạch nhập khẩu vải từ phần lớn các thị trường đã tăng trưởng so với năm ngoái. Điều này cho thấy nhu cầu nhập khẩu vải may mặc của Việt Nam vẫn ở mức cao, đặc biệt trong bối cảnh sản xuất dệt may trong nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu nội địa.
Tầm quan trọng của vải may mặc đối với ngành dệt may Việt Nam
Vải là nguyên liệu cốt lõi cho ngành dệt may, một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu đạt hàng chục tỷ USD mỗi năm. Hiện tại, Việt Nam đã xuất khẩu các sản phẩm may mặc đến hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nguồn cung vải nội địa chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu sản xuất, dẫn đến việc Việt Nam phải phụ thuộc vào nguồn vải nhập khẩu, chủ yếu từ Trung Quốc.
Lý do vải Trung Quốc được nhập khẩu nhiều đến từ những lợi thế vượt trội của ngành dệt may nước này. Trung Quốc sở hữu cơ sở hạ tầng công nghiệp hiện đại, máy móc công nghệ tiên tiến, cùng với chi phí sản xuất thấp và nguồn nguyên liệu thô dồi dào, chất lượng cao. Các tỉnh thành duyên hải miền đông Trung Quốc như Triết Giang, Giang Tô, Quảng Đông, Phúc Kiến, Sơn Đông, và Hà Bắc hiện là trung tâm sản xuất hàng dệt may lớn của nước này.
Sự phát triển công nghệ và tự động hóa trong ngành dệt may Trung Quốc
Không chỉ dẫn đầu về sản lượng và xuất khẩu, nhiều nhà máy dệt may tại Trung Quốc còn tiên phong trong việc ứng dụng tự động hóa vào quy trình sản xuất. Điều này giúp nâng cao năng suất và giảm thiểu tình trạng thiếu hụt lao động. Đặc biệt, đối với sản phẩm tơ lụa, Trung Quốc đã nghiên cứu và phát triển các giống tằm mới có khả năng cho sợi tơ dài hơn, mịn hơn, năng suất cao hơn. Nhờ đó, chất lượng lụa tơ tằm của Trung Quốc được nâng cao, đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế mà không cần qua nhiều công đoạn xử lý.
Việt Nam và những thách thức trong việc tự cung cấp nguyên liệu
Dù ngành dệt may Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong những năm qua, việc thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu trong nước vẫn là một thách thức lớn. Nguyên nhân chủ yếu là do cơ sở hạ tầng sản xuất trong nước chưa đủ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành công nghiệp may mặc. Điều này dẫn đến việc Việt Nam phải phụ thuộc vào nguồn cung từ các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc.
Trung Quốc đã xây dựng một mạng lưới sản xuất vải và hàng dệt may rộng lớn, không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất khẩu ra toàn thế giới. Từ hàng ngàn năm trước, Trung Quốc đã nổi tiếng với “Con đường tơ lụa” – tuyến thương mại kết nối các vùng đất xa xôi từ châu Á đến châu Âu, mang theo những loại vải cao cấp, đặc biệt là lụa. Ngày nay, Trung Quốc vẫn duy trì vai trò là nhà cung cấp vải lớn nhất thế giới, với sản phẩm có mặt tại nhiều thị trường quốc tế, trong đó có Việt Nam.
Giải pháp cho ngành dệt may Việt Nam
Để giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu từ nước ngoài, ngành dệt may Việt Nam cần đầu tư vào công nghệ sản xuất và phát triển nguồn cung nội địa. Việc nâng cao năng lực sản xuất vải trong nước không chỉ giúp đảm bảo nguồn cung ổn định mà còn góp phần nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm may mặc của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Ngoài ra, việc hợp tác chặt chẽ với các đối tác nước ngoài để chuyển giao công nghệ, nâng cao chất lượng sản xuất cũng là hướng đi quan trọng để ngành dệt may Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai.
Tóm lại, ngành dệt may Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc tự cung cấp nguyên liệu sản xuất. Tuy nhiên, với chiến lược phát triển dài hạn, việc đầu tư vào sản xuất và cải tiến công nghệ sẽ giúp Việt Nam giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu và nâng cao vị thế của ngành trên thị trường quốc tế.